Ngày 1/7/2025 đánh dấu một bước chuyển lịch sử trong hành trình phát triển của Đan Phượng – từ một huyện ngoại thành mang đậm sắc thái làng quê Bắc Bộ, địa phương này chính thức bước sang giai đoạn tổ chức lại hành chính cấp xã và chuyển đổi mô hình chính quyền. Theo đó, toàn bộ huyện Đan Phượng sáp nhập lại thành 3 xã quy mô lớn, đồng thời không còn tồn tại cấp hành chính “huyện” như trước đây.
Cùng với việc cả nước đồng loạt bỏ cấp quận, huyện theo tinh thần cải cách hành chính mới, Nếu như trước đây Đan Phượng dự kiến lên quận vào năm 2025 thì theo cải cách mới của chính phủ, Đan Phượng không còn đi theo lộ trình “lên quận” như kỳ vọng trước đó, mà thay vào đó trở thành một mô hình đô thị cấp xã với bộ máy gọn nhẹ, quyền hạn được phân cấp sâu rộng và động lực phát triển mới. Với hạ tầng ngày càng hoàn thiện, kết nối vùng Thủ đô thuận tiện và tốc độ đô thị hóa tăng nhanh, Đan Phượng đang từng bước chuyển mình trở thành đô thị vệ tinh chiến lược phía Tây Hà Nội.
Tái lập địa giới hành chính mới – Huyện Đan Phượng chỉ còn 3 xã
Sự thay đổi lớn nhất sau sáp nhập có thể thấy là cấu trúc địa bàn và tên gọi các xã đã thay đổi. Theo phương án mới nhất, toàn huyện Đan Phượng hiện được chia thành 3 đơn vị hành chính cấp cơ sở mới gồm:
Xã Đan Phượng
Ban lãnh đạo:
- Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND: ông Nguyễn Gia Hiển
- Phó Bí thư, chủ tịch UBND: ông Nguyễn Viết Đạt
- Chủ tịch uỷ ban MTTQ: bà Nguyễn Thị Thuỷ
Quy mô:
- Diện tích: 15,30 km²
- Dân số: 47.629 ngườI
- Câu thành từ: Thị trấn Phùng, xã Thượng Mỗ, Đan Phượng, Song Phượng, Đồng Tháp (Đan Phượng) và một phần xã Đức Thượng (Hoài Đức)
- Trụ sở UBND: Số 105, phố Tây Sơn, xã Đan Phượng
2. Xã Ô Diên
Ban lãnh đạo:
- Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND: ông Nguyễn Văn Đức
- Phó Bí thư, chủ tịch UBND: ông Đỗ Chí Hưng
- Chủ tịch uỷ ban MTTQ: bà Nguyễn Thị Bảy
Quy mô:
- Diện tích: 32,06 km²
- Dân số: 97.506 người
- Câu thành từ:
- Toàn bộ xã Hạ Mỗ
- Phần lớn xã Hồng Hà, Liên Hồng, Liên Hà, Liên Trung, Tân Lập, Tân Hội (huyện Đan Phượng).
- Một phần phường Tây Tựu (quận Bắc Từ Liêm), xã Văn Khê (Mê Linh), xã Đức Thượng (Hoài Đức)
- Trụ sở UBND: xã Hạ Mỗ hiện nay (đường Đan Hoài, cụm 7, xã Hạ Mỗ).
3. Xã Liên Minh
Ban lãnh đạo:
- Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND: ông Nguyễn Tiến Toàn
- Phó Bí thư, chủ tịch UBND: ông Nguyễn Quý Mạnh
- Chủ tịch uỷ ban MTTQ: ông Nguyễn Hữu Mạnh
Quy mô:
- Diện tích: 23,57 km²
- Dân số: 47.769 người
- Câu thành từ:
- Toàn bộ xã Trung Châu, Phương Đình
- Phần lớn xã Thọ An, Thọ Xuân
- Một phần xã Hồng Hà (Đan Phượng) và Tiến Thịnh (Mê Linh)
- Trụ sở UBND: Số 121, đường Nam Sông Hồng, khu Trung Châu cũ
Mô hình quản lý mới – Chính quyền hai cấp, tinh gọn và hiệu quả
Từ ngày 1/7/2025, cùng với quá trình sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, Việt Nam chính thức chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, gồm cấp tỉnh và cấp xã, thay cho mô hình ba cấp hiện hành. Đây là bước cải cách lớn trong tổ chức bộ máy hành chính, nhằm tinh gọn bộ máy, loại bỏ tầng trung gian, rút ngắn khoảng cách giữa chính quyền và người dân.
Tại huyện Đan Phượng, mô hình mới đã được triển khai thí điểm từ ngày 20/6/2025, áp dụng trên toàn bộ 3 xã mới thành lập. Trong mô hình này, các xã đảm nhiệm trực tiếp nhiều chức năng trước đây do cấp huyện quản lý, đặc biệt trong các lĩnh vực: thủ tục hành chính, đất đai, xây dựng, y tế, giáo dục cơ sở, văn hóa – xã hội…
Việc phân cấp và tổ chức lại bộ máy hành chính mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
- Giảm đầu mối, hạn chế việc người dân phải chuyển hồ sơ qua nhiều cấp khác nhau;
- Tăng cường tính minh bạch, tránh chồng chéo trong chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan;
- Phù hợp với quá trình đô thị hóa, nâng cao năng lực phục vụ người dân với quy mô lớn hơn và yêu cầu ngày càng đa dạng.
Thành phố Hà Nội đã chỉ đạo sát sao việc rà soát, bố trí lại đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã, đảm bảo quá trình chuyển đổi không gây xáo trộn tổ chức, không ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân. Những cán bộ có năng lực, uy tín tiếp tục được sử dụng và bổ nhiệm phù hợp với yêu cầu công việc mới.
Đáng chú ý, dù quy mô xã mở rộng, bản sắc địa phương và sự gắn kết cộng đồng vẫn được giữ vững. Các thôn, xóm, tổ dân phố, cụm dân cư cũ tiếp tục được duy trì như một phần cấu trúc kế thừa, tạo sự liên tục trong quản lý và giữ gìn nét văn hóa truyền thống.
Động lực phát triển trong mô hình mới – hạ tầng, đô thị và dân cư cùng bứt phá
Sau khi chính thức vận hành mô hành chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1/7/2025, huyện Đan Phượng không chỉ thay đổi về tổ chức hành chính mà còn mở ra một giai đoạn phát triển đột phá toàn diện. Các xã mới sáp nhập – Đan Phượng, Ô Diên, Liên Minh – trở thành tâm điểm trong chiến lược phát triển hạ tầng, đô thị và dịch vụ, mang tính vùng , liên kết mạnh mẽ với Thủ đô và các khu vực lân cận.
Hạ tầng đồng bộ – Kết nối khu vực và vùng Thủ đô
Việc phân cấp mạnh cho chính quyền xã trong mô hình mới giúp đẩy nhanh tiến độ và hiệu quả đầu tư hạ tầng. Các xã quy mô lớn nay có khả năng chủ động phối hợp triển khai các dự án liên xã, liên huyện mà không còn phụ thuộc vào quy trình trung gian cấp huyện như trước đây.
Tuyến đường liên khu vực:
- Trục Tây Thăng Long, nối từ Đan Phượng qua Tây Tựu, lên cầu Thượng Cát, sang Bắc Từ Liêm, nay được triển khai nhanh hơn với sự đồng hành sát sao từ cấp xã.
- Đường nối từ Thọ An – Phương Đình – Trung Châu kết nối với huyện Mê Linh, tạo hành lang kinh tế – dịch vụ mới.
- Hạ tầng nội xã như: đường nhánh, tuyến liên thôn, bãi đỗ xe tập trung, kênh mương nội đồng cũng được đầu tư theo quy mô đô thị hóa.
Bên cạnh đó, việc xây dựng trung tâm hành chính xã kiểu mẫu (đặc biệt tại Đan Phượng và Ô Diên) giúp hình thành các điểm kết nối giao thông – hành chính – dịch vụ, mang tính “cực hút” đối với cư dân và doanh nghiệp.
Đô thị hoá gắn với công nghệ cao – Cụm động lực tăng trưởng mới
Đan Phượng hiện là một trong những địa bàn có tốc độ đô thị hóa cao nhất Hà Nội, đặc biệt tại khu vực các xã giáp danh Hoài Đức, Bắc Từ Liêm và Mê Linh. Sau sáp nhập, các xã mới có quy mô dân cư, diện tích lớn, hội tụ đầy đủ điều kiện để hình thành các cụm đô thị công nghệ – dịch vụ gắn với quy hoạch Thủ đô mở rộng.
Cụ thể:
- Xã Ô Diên được định hướng phát triển thành khu đô thị dịch vụ thông minh, nhờ vị trí tiếp giáp nhiều tuyến giao thông huyết mạch và khu công nghệ cao Hòa Lạc qua trục Đại lộ Thăng Long.
- Xã Liên Minh với lợi thế quỹ đất dồi dào, dân cư ổn định, thuận lợi để thu hút đầu tư phát triển khu sinh thái, nông nghiệp công nghệ cao gắn với du lịch trải nghiệm và logistic.
- Xã Đan Phượng giữ vai trò trung tâm, là “đô thị lõi” của khu vực phía Tây Bắc Hà Nội, tập trung các trung tâm thương mại, y tế – giáo dục cấp vùng. Đáng chú ý là hàng loạt các dự án bất động sản được hình thành như dự án Vinhomes Đan Phương….
Việc quản lý xây dựng, cấp phép nhà ở, dự án đầu tư… đều được phân cấp cho UBND xã, giúp đẩy nhanh tiến trình đô thị hóa đồng bộ, tránh tình trạng đầu tư manh mún hoặc trái quy hoạch.
Bùng nổ dân cư – Dịch vụ đô thị hóa nhanh
Tính đến giữa năm 2025, dân số sau sáp nhập của ba xã Đan Phượng, Ô Diên và Liên Minh đã vượt mốc 320.000 người, chiếm ¾ dân số huyện Đan Phượng. Với quy mô lớn, tốc độ đô thị hóa nhanh, cùng vị trí giáp ranh các trục phát triển trọng điểm của Thủ đô, khu vực này đang trở thành một trong những cực tăng trưởng mới phía Tây Bắc Hà Nội.
Đáng chú ý, hệ thống hạ tầng kết nối vùng như trục Tây Thăng Long, đường 422, tuyến vành đai 3.5, vành đai 4 và các cầu vượt sông Hồng đang được đầu tư đồng bộ, mở ra khả năng liên thông mạnh mẽ giữa Đan Phượng với Bắc Từ Liêm, Hoài Đức, Mê Linh và Sóc Sơn. Việc phân cấp quản lý trực tiếp về xã giúp đẩy nhanh các quy trình đầu tư, giải phóng mặt bằng và tổ chức thực hiện tại chỗ, hạn chế tình trạng thủ tục kéo dài qua nhiều tầng nấc.
Đặc biệt, trong bối cảnh chuyển đổi sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, các xã quy mô lớn sau sáp nhập nay có điều kiện chủ động hơn trong điều hành phát triển. Việc cấp phép xây dựng, quy hoạch vi mô, tổ chức không gian đô thị và mời gọi đầu tư tư nhân được thực hiện linh hoạt hơn, loại bỏ các tầng trung gian trước đây. Điều này không chỉ giúp rút ngắn quy trình hành chính mà còn tăng tính minh bạch, hiệu quả trong phát triển hạ tầng và đô thị.
Từ hạ tầng kết nối, dân cư đông đúc đến năng lực tự chủ hành chính, ba xã mới đang hội tụ đầy đủ điều kiện để trở thành trung tâm phát triển động lực phía Tây Bắc Thủ đô – không theo danh xưng “lên quận” như mô hình cũ, mà theo tiêu chuẩn của một cấu trúc đô thị hiện đại: gọn nhẹ về bộ máy, mạnh mẽ về chức năng, thông minh trong quản trị và bền vững về phát triển.
